Bireysel kredilerin payı dipte
Kredi kısıtlamaları ve ödeme güçlükleri, bireysel kredilerin toplam krediler içindeki payını en düşük seviyelere geriletti.
İş dünyası ve tüketiciler, enflasyonun çok altındaki faiz oranlarına rağmen krediye erişmekte zorlanıyor. Olağan dönemlerde bireysel krediler ve kredi kartlarının toplam krediler içindeki yüzde 30-35 seviyesindeki payı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun verilerine göre uzun süredir ilk kez yüzde 20’nin altına indi.
Dünya’ya konuşan ekonomist Talip Aktaş bu tabloyu, yüksek enflasyon karşısında reel olarak gerileyen alım gücüne bağladı. Bunun, satın alma eğilimini ve buna yönelik kredi talebini de aşağı çektiğini belirtti. Aktaş, bireysel kredilere yüksek oranda düşük faiz getirili devlet tahvili tutma zorunluluğu getirilmesinin bankaların bireysel kredi kullandırma iştahını azalttığını söyledi.
‘Vatandaş limitleri zorluyor’
Ödeme güçlükleri nedeniyle bankaların seçici davrandığı belirten Aktaş, alım gücündeki düşüşle birlikte bireysel kredilerin kompozisyonunun da önemli ölçüde değiştiğine vurgu yaptı: ”Toplam bireysel krediler içinde konut kredilerinin payı yüzde 40’lardan yüzde 28’e gerilerken, ağırlığını kısa vadeli nakit borçlanmanın oluşturduğu ihtiyaç kredilerinin payının 5 puanlık artışla yüzde 44’ün üzerine çıktığı gözleniyor. Kredi kartı bakiyesinin payındaki artışsa çok daha yüksek; son bir yılda 6,5 puan artışla yüzde 26,5’e ulaşarak tarihi zirvesini görmüş durumda. Tüketici tarafındaki tablo, vatandaşın diğer kredi türlerine göre daha pahalı olmasına rağmen zor da olsa erişebildiği ihtiyaç kredilerine yöneldiğini ve kredi kartı limitlerini zorladığına işaret ediyor.”
Borcunu ödeyemeyenlerin sayısı da artışta
Bir yandan kredi kullanımı yavaşlarken, diğer yandan da borcunu ödeyemeyenlerin sayısı artıyor.
Ağustos itibariyle, ağırlığı kredi borcu olmak üzere son bir yılda ödeme yükümlülüğünü vadesinde yerine getiremeyen bireysel kredi ve kredi kartı borçlularına 516 bin kişi daha eklendi ve sayı 4 milyon 160 bine ulaştı.